Score van het jaar
In
deze link een selectie van blogs van 2021.
31 december 2021,
Steven Verhelst
Bevroren stroopwafels
Het is warm voor de tijd van het jaar. Het kwik stijgt naar recordhoogten voor eind december.
Toen ik kind was, was dat wel anders. Het sneeuwde en vroor elke winter.
Als ik aan het schaatsen was, kwam mijn moeder af en toe
een stroofwafel brengen, waarvan de stroop door de vorst bevroor tot
een steenharde massa. Om mijn tanden te breken, hoefde ik niet plat op
het ijs te vallen.
Nu heb ik al bijna tien jaar niet geschaatst. Af en toe
een hete chocolademelk als Sven Kramer, Ireen Wüst, Thomas Krol,
Jutta Leerdam, Patrick Roest of Kjeld Nuis op televisie is - dichterbij
het winterseizoen kom ik niet.
29 december 2021,
Steven Verhelst
Trauermücken
Op onze keukentafel staat een sanseveria, of een aloë vera - mijn kennis van kamerplanten is niet zo groot.
Kamerplanten zijn biologisch gezien natuurlijk een onzinnig begrip, maar dat terzijde.
Uit de aarde in de pot vliegen af en toe kleine vliegjes op.
Trauermücken heten die in het Duits. Rouwmuggen. Misschien omdat ze de
bezitter van de kamerplant treurig maken.
Het zijn de donkere
dagen in december, die bedoeld zijn om in treurnis door te brengen -
met of zonder kamerplant, met of zonder rouwmuggen - daar helpt geen
moedertjelief aan.
28 december 2021,
Steven Verhelst
Vrije dagen
De dagen tussen Kerst en nieuwjaar ben ik vrij. Ik herlees
De man die werk vond, de roman waarmee Herman Brusselmans midden jaren tachtig definitief doorbrak.
Op pagina 37 lees ik: "De mens is niet gemaakt om te werken. De mens is gemaakt om te sterven."
Hoeveel is er het afgelopen jaar van mij gestorven? Haarzakjes, hersencellen, levercellen?
De maatschappij verkeert in een crisis, het lichaam verkeert in een crisis, en de geest verkeert in een crisis.
Laat mij maar slapen tot het 2022 is, totdat de krokussen
weer doorbreken en de vogels een ei leggen. Dan wakker worden, met de
zon in mijn gezicht.
Bij gebrek aan een maandelange slaapvakantie lees ik maar verder in Brusselmans.
27 december 2021,
Steven Verhelst
Bruine ster
Het was kerstontbijt. Voor de
kinderen had mijn vrouw een broodje gekocht in de vorm van een ster. Ze
wilden er beide pindakaas opgesmeerd. Een bruine ster werd het dus.Maar dat kon hen niet deren.
25 december 2021,
Steven Verhelst
Korte dagen en Paping
Het was nog donker toen ik, in de vroege ochtend van de 22e december, op de eerste verdieping van ons huis, ontwaakte.
De nachten zijn lang, deze weken. Gisteren was de zonnewende, en vanaf vandaag worden de dagen weer langer.
Als de dagen gaan lengen, de nachten gaan strengen, zei
mijn vader vroeger, hopende op nachtvorst, zodat er geschaatst kon
worden.
Eergisteren overleed Reinier Paping, winnaar van de
Elfstedentocht in 1963, verreden onder de meest barre omstandigheden
ooit. Door die ene dag op 18 februari 1963 werd hij wereldberoemd - in
Nederland althans. Over de grens kent men hem nauwelijks. Maar dat doet
niets af aan zijn beresterke prestatie. Zelf bleef hij er nuchter
onder. Net zoals Evert van Benthem en Henk Angenent trouwens, de latere
winnaars van de Elfstedentocht.
Vandaag fietste ik door de vrieskou naar het werk, en ik dacht: giet es oan, dit jier?
22 december 2021,
Steven Verhelst
Boekenkast - 5
Als tiener ging ik vaak naar de
bibliotheek - minstens een keer per week - en ik dwaalde tussen de
boekenkasten door, vaak meer dan een uur, boek na boek uit het rek
trekkend. Thea Beckman, Jan Terlouw, Evert Hartman, Tonke Dragt, Jan de
Zanger, en ook jeugdpockets van Kees Vlieger en Huub Hovens. Via Agatha
Christie maakte ik de overstap naar boeken voor volwassenen. Dan zocht
ik naar boeken van Kees van Kooten, Tim Krabbé, Maarten 't Hart,
Lévi Weemoedt, en in mijn latere middelbare schooljaren naar
Gerard Reve, W. F. Hermans, Harry Mulisch, Jan Wolkers. Soms trok je
even een boek van Heere Heeresma uit de kast - een hete ijssalon - om
met warmer wordend hoofd een seksverhaal te lezen.
Vorige week kwam ik eindelijk weer eens in de bibliotheek,
van Kessel-Lo, een buitenwijk/voorstadje van Leuven. Ik leende er De
Kroongetuige van Maarten 't Hart. Het typische aan biblioteekboeken was
ik bijna vergeten: de harde, met plastic omhulde band en het dikkere,
bijna viltige papier met de rustgevende geur van leeszalen.
Ik nam het boek mee naar huis, en al was het
zaterdagavond: de televisie bleef uit. Ik zette mij met een boek aan
tafel en las een hoofdstuk, en daarna nog een, en nog een, en nog een.
21 december 2021,
Steven Verhelst
Promotie
Gisteren behaalde mijn vierde medewerker
in Leuven zijn doktoraat. Ondanks corona kon de verdediging in persoon
doorgaan, op het kasteel van Arenberg op de wetenschapscampus van de KU
Leuven. En zo hoort het ook. Doktoreren betekent vier tot vijf jaar
hard werken met ups en downs. Tropenjaren zijn het. Jaren die groeven
in je gezicht achterlaten en de eerste grijze haren veroorzaken. Jaren
waarin je schouders steeds lager gaan hangen. Maar op de promotiedag
zelf is alles weer voorbij, sta je fier overeind en ga je een tweede
jeugd tegemoet.
16 december 2021,
Steven Verhelst
Grunberg
Arnon Grunberg wint de P. C. Hooftprijs. En daar kan ik alleen maar over zeggen: terecht.
Sinds zijn debuut
Blauwe maandagen volg
ik het werk van Grunberg. Ik kocht blindelings bijna elke roman, zonder
daar maar enige recensie over gelezen te hebben. Want - een enkele
uitzondering daargelaten: een boek van Grunberg is altijd goed.
15 december 2021,
Steven Verhelst
Max, Red Bull, Pole position en optimisme
Een van de namen die ik voor mijn toen
ongeboren zoon had bedacht, was Max. Niet naar Max Verstappen, maar
naar Max Laadvermogen - de VPRO televisieserie met René Groothof
en Midas Dekkers over een uitvinder die alles beter weet en bij wie
nogal eens wat mislukt.
Dit weekend denk ik niet aan Max Laadvermogen, maar aan
Max Verstappen. Ik heb nooit naar Formule-1 wedstrijden gekeken, maar
misschien maak ik voor morgen, wanneer de allesbeslissende laatste race
in Abu Dabhi plaatsvindt, een uitzondering.
Max Verstappen is Nederlander, maar geboren in Hasselt in
België, en de Max-gekte kreeg deze week ook op het VRT journaal
aandacht.
Red Bull (de sponsor van het team waar Verstappen voor
rijdt) geeft je vleugels. Ik weet niet of dat zo is, want ik heb zelf
nog nooit Red Bull gedronken. Als ik een blikje Red Bull naar mijn mond
breng en de inhoud ruik, zet ik het sneller dan giftige wijn weer
op tafel.
Wie drinkt zulk spul?
Blijkbaar veel mensen, want het sponsoren van een
Formule-1 team kan niet goedkoop zijn. Er schijnen op jaarbasis bijna 8
miljard blikjes verkocht te worden. Het enige gezonde dat er in Red
Bull zit, is water.
Ondanks mijn afkeer voor de sponsor Red Bull heb ik het
afgelopen seizoen de prestaties van Verstappen enigszins gevolgd.
Vandaag heeft hij - tegen de verwachtingen in - zijn rivaal Lewis
Hamilton afgetroefd in de kwalificatie en pole position gepakt voor de
race van morgen. Morgen kan hij geschiedenis schrijven door als eerste
Nederlander wereldkampioen Formule-1 te worden. En daar hoop ik
uiteraard wel op.
11 december 2021,
Steven Verhelst
Boekenkast - 4
In onderstaande boekenkast die ergens in
buitenwijk Kessel-Lo van Leuven staat, vond ik een paar nummers van
literair tijdschrift De Brakke Hond. Zoek er niet naar op internet,
want blijkbaar is in 2012 het laatste nummer verschenen.
Ooit schreef ik als co-auteur onder het pseudoniem Yusef
el Halal een verhaal dat verscheen in De Brakke Hond. En ook in
literaire tijdschriften als Passionate en Hollands Maandblad.
Het tijdschrift Passionate, waar ik ook onder eigen naam
verhalen publiceerde en een jaar lang als 'new journalist' verhalen
schreef op de grens van fictie en journalistiek, is ook ter ziele.
Bijna alle literaire tijdschriften die ik nog ken van toen
ik zelf publiceerde, zijn opgehouden. Zoetermeer, Krakatau, Nymph, Tzum
(is nu alleen een blog), Das Mag. Bestaan er eigenlijk nog literaire
tijdschriften? De Gids en Hollands Maandblad. Meer ken ik er niet.
Wat doet het literair talent tegenwoordig? De
boekverkoop slinkt, misschien zijn er wel minder schrijvers nodig. Maar
je gaat mij niet vertellen dat er geen jongeren zijn die schrijven,
voor de schoolkrant, voor een weblog, voor zichzelf.
7 december 2021,
Steven Verhelst
Boekenkast - 3
Verspreid door Leuven en omgeving staat
verschillende van deze boekenkasten. Je kunt er een boek inzetten en er
weer eentje uithalen.
Een paar maanden gelezen bracht ik een paar boeken weg,
die ik toch nooit meer zou lezen. En ik vond het boek Jurassic Park van
Michael Crichton, dat ik mee naar huis nam. Best een vermakelijk boek,
beter dan de film in elk geval (zoals bij zoveel boeken), maar ik
geloof niet dat ik het nog eens zou lezen. In elk geval vond ik het
mijn morele plicht om een boek dat ik uit een publieke kast meenam, ook
weer terug te zetten. En dat heb ik bij deze gedaan.
4 december 2021,
Steven Verhelst
Boekenkast - 2
Mijn boekenkast puilt uit. De boeken staan
rechtop, liggen opgestapeld voor andere boeken of bovenop de kast. Ze
staan al lang niet meer op alfabet, maar dat komt door mijn kinderen.
Die zien de boekenkast als parkeergarage, poppenkast, blokkendoos en
algemene plaats om hun speelgoed in achter te laten.
Eerder dit jaar heb ik een aantal boeken verkocht en weggegeven. Een stuk of vijf, zes.
Boeken doe ik niet zo snel weg. Het zijn geen kranten of
tijdschriften. En er is altijd de kans dat je een boek nog een tweede
keer leest. Of een derde keer. Dit jaar herlas ik al Soms zijn dingen
mooier als er mensen klappen (Ernest van der Kwast), Mijn naam is
legioen (Menno Wigman), Schrijvers zijn mensen (Ronald Giphart), Alle
goeds (Ingmar Heytze), Blauwe damp (Marcel Maassen), Thomas Dekker,
mijn gevecht (Thijs Zonneveld), Au Pair (W. F. Hermans), Misschien
sliep je al (Rick van Leeuwen), De draaideur (A. F. Th. Van der
Heijden), Mantelwater (Marcel Maassen) en Para! (Jacob van Duijn). Dat
zijn meer herlezen boeken dan ooit in een jaar, denk ik. Maar ik koop
dan ook weinig nieuwe boeken, want mijn boekenkast puilt uit...
2 december 2021,
Steven Verhelst
Boekenkast
Eerder dit jaar was ik op een korte
vakantie in Duitsland. In een van de huisjes, waar we verbleven, was
bovenstaand kastje aan de muur getimmerd. In de vorm van een 'M' en een
'H'. Was dit een boekenkast enkel voor boeken van Maarten 't Hart? Of
voor boeken van Mulisch, Harry?
1 december 2021,
Steven Verhelst
