Kom naar de les
Deze week begon het academiejaar in Vlaanderen, en ik gaf mijn eerste lessen.
Tijdens de introductie door de opleiding werd de studenten
op het hart gedrukt dat zij vooral naar de les moeten komen. Omdat ze
dan beter voorbereid zijn op de examens. Omdat ze dan elkaar beter
leren kennen. Omdat ze dan vragen kunnen stellen.
Ik wilde er aan toevoegen (half geïnspireerd door een
voordracht van Gerard Reve): de collegezaal is niet alleen om te leren,
maar het is is ook een theater, een poppenkast. En nu wil ik niet
beweren dat ik als professor een Jan Klaassen ben, maar er mag ook een
bepaalde factor vermaak in de lessen zitten. Entertainment. Een soort
De Wereld Draait Door University, waarbij je
en passant nog iets leert. En daar probeer ik in mijn eerste lessen voor te zorgen.
27 september 2022,
Steven Verhelst
Nederlandse dingen
Vandaag ging ik voor een promotieceremonie naar de Radboud Universiteit in Nijmegen.
Niet ver van de campus is een klein inkoopcentrum, met een Albert Heijn en een Gall & Gall.
Dat had ik al vooraf uitgezocht. Voor als ik ruim op tijd zou aankomen.
Meer dan een uur voordat ik aanwezig diende te zijn, reed
ik de parkeerplaats van de Albert Heijn en de Gall & Gall
op. Binnen kocht ik een paar pakken roze koeken, Indonesische
kruidenmixes, een pak bokkenpootjes, een groot stuk komijnenkaas, en
een fles gelagerde korenwijn - dingen die in België moeilijk
verkrijgbaar zijn.
Na de promotie lunchte ik in een snackbar met een
kaassoufflé, een satérol en een broodje goulashkroket,
want alle drie zijn in de Belgische frituur nauwelijks te vinden.
Kort daarna beëndigde ik mijn Blitzbesuch aan Nijmegen en reed met de auto terug naar het zuiden.
23 september 2022,
Steven Verhelst
O'Zapft ist
Vandaag was het begin van het
Münchense Oktoberfest, die traditioneel met het openen van het
eerste vat en de woorden "O'Zapft ist" wordt begonnen.
Ik ben er uiteraard niet bij. Mijn Duitse dagen zijn voorbij. Maar ik weet niet of ik daar droevig om moet zijn.
Veertien jaar geleden, in 2008, was ik voor het eerst op
Oktoberfest. Toen bedroeg de prijs voor een Maß (een literglas
bier) tussen 7,80 en 8,30 euro. Dit jaar betaal je tussen 12,60 en
13,80 euro.
Dan kun je beter thuis een biertje drinken.
17 september 2022,
Steven Verhelst
Terrorisme
Vorig jaar waren de aanslagen van 11
september 2001, toen twintig jaar geleden, nog volop in het nieuws,
door de georganiseerde herdenkingen.
Dit jaar was er nauwlijks aandacht voor, waarschijnlijk door de oorlog in de Oekraïne en de energiecrisis.
We have bigger fish to fry.
Maar hoe zit het met het religieus terrorisme? Is dat nog uit te roeien?
Ik heb een bioloog ooit horen zeggen (ik geloof dat het
Midas Dekkers was), dat religie een foutje in de evolutie van de
hersenen is. Dat we ooit, wanneer de mens verder is geëvolueerd,
kunnen zeggen: ja, toen de mens nog een primitiever brein had, bestond
er nog religie. Maar hoe lang die evolutie nog op zich laat wachten...?
11 september 2022,
Steven Verhelst
Algen en botulisme
In het Provinciedomein van Kessel-Lo (een
park waar ik vlak in de buurt woon) is het sinds ongeveer een maand
geleden verboden om te vissen en ook om met de waterfietsen of
roeibootjes te varen.
Het water ziet groen door de blauwalgen.
En niet alleen dat.
De bacterie Clostridium botulinum schijnt er ook in te
zitten. Die produceert een stof (botulinum toxine). Het is ook wel
gekend als Botox - ja, de stof die gebruikt wordt voor het weghalen van
rimpels.
Maar botulinum toxine behoort tot de meest giftige stoffen
die we kennen. Elke dag verzamelen parkwachters dode vogels, om te
voorkomen dat andere dieren deze opeten en ook sterven.
Het schijnt allemaal te komen door de hoge temperaturen en
de instroom van vervuild water tijdens de overstromingen van vorig
jaar. Gelukkig voor de dieren begint binnenkort de herfst...
9 september 2022,
Steven Verhelst
101
Gisteren
was ik in het Provinciedomein van Kessel-Lo. Elke minuut passeerde er
wel een wandelaar (of een groepje van twee, drie of vier) met een
borstnummer op.
Toen realiseerde ik mij: het is de
Hagelandse 101, een wandeltocht over 101 kilometer die je binnen 24 uur moet afleggen.
Er zijn verschillende wandeltochten over honderd
kilometer. De dodentocht in het Vlaamse Bornem is er eentje van. Die
werd dit jaar vanwege de hoge temperaturen trouwens ingekort, maar dat
terzijde.
De Hagelandse 101 doet er nog een kilometer bovenop. Voor wie 100 km nog niet genoeg is.
Toen ik tiener was, deed ik wel wandeltochten met mijn zus
Marlies. In Vlaardingen, Schiedam, Rotterdam, Delft, Maassluis, Spijkenisse.
(Het lijkt bijna een gedicht van Jules Deelder - Rotterdam.
Schiedam. Vlaardingen. Maassluis. Hoekie om. Trappie af. Gekkenhuis.)
Meestal liepen we een tocht van tien kilometer.
Nou ja...
Elke keer werd het meer, want we hadden het talent om altijd fout te lopen en een afslag te missen.
Op een keer in Maassluis deden we bijna drie uur over een
tocht die na twee uur al letterlijk afgelopen zou moeten zijn.
Ons aan de twintig kilometer wagen deden we niet, want we
redeneerden: als we fout lopen, komen we misschien aan dertig en zitten
we de rest van de week met blaren op onze voeten. We liepen dan ook met
normale schoenen, en sokken die hier en daar gestopt waren.
De Hagelandse 101.
Ik denk er over na.
Misschien als ik gepensioneerd ben.
Mijn zus is dan in de zeventig, en heeft genoeg tijd gehad om te trainen. Met goede schoenen. Met goede sokken.
Of wie weet doen we het al eerder...
4 september 2022,
Steven Verhelst
Eenhoorn
Mijn dochter wilde een eenhoorntaart bakken voor de verjaardag van mijn vrouw.
Ze had een paar weken geleden al een taartvorm gekocht.
Er zat een recept bij dat las als het prakticumvoorschrift
voor een eerstejaars student chemie. Iets dat niet mis kan gaan.
Ik ben niet goed in bakken, maar deze taart leverde het gewenste resultaat.
3 september 2022,
Steven Verhelst
Gorbatsjov
Een paar dagen geleden overleed Michail Gorbatsjov, de laatste leider van de Sovjet-Unie.
Ik ben in de jaren 80 opgegroeid. In Vlaardingen. Niet
bepaald het centrum van de wereld. En dan hadden we ook nog eens
zwart-wit televisie tot ruim halverwege de jaren 80.
Op woensdagmiddagen was er tijdje kindertelevisie en
daarna verscheen het testbeeld totdat de avonduitzending begon.
Zo was het toen.
Het jeugdjournaal keek ik, en ook het School TV
weekjournaal - dat werd iedere week op vrijdag aan de oudere leerlingen
van de lagere school vertoond.
Zo hoorden wij kinderen over kernwapens, over de ramp in Tsjernobyl, over
glasnost en
perestroika, over de ontmoetingen tussen Reagan en Gorbatsjov.
Dat hij de Nobelprijs voor de vrede kreeg in 1990 wist ik
niet eens meer. Maar in 1990 zat ik op de middelbare school, en waren
mijn interesses in de wereldpolitiek verschoven naar blote borsten en
aanverwante zaken.
De situatie in de staten waarin de Sovjet-Unie uiteenviel,
en specifiek Rusland en de Oekraïne, is momenteel minder
rooskleurig. Waar Gorbatsjov dacht aan hervormingen en openheid, lijkt
Poetin terug te willen naar een diktatuur en een heerschappij over de
landen die zich van de Sovjet-Unie afsplitsten, met een negatieve
invloed op de gehele wereldeconomie ten gevolge.
Gorbatsjov was nooit populair in eigen land. In het
buitenland daarentegen wel. Met Poetin is het tegenovergestelde het
geval - al vraag ik me af in hoeverre zijn steun binnen Rusland
ingegeven is door angst in plaats van rationaliteit. Het is hoog tijd
dat er een nieuwe Gorbatsjov opstaat.
2 september 2022,
Steven Verhelst
Kampjes & school
Het was een lange zomer. Een lange zomervakantie eigenlijk, want qua temperatuur loopt de zomer nog door.
In België loopt de schoolvakantie van 1 juli tot 31 augustus.
Dat is andere koek dan de zes weken in Nederland. Niet alleen voor kinderen, maar vooral voor werkende ouders.
Overal in België worden zogenaamde kampjes
georganiseerd. Anders dan de naam doet vermoeden zijn er geen
overnachtingen gepland - althans, niet voor de kleuterleeftijd waarin
mijn kinderen zich bevinden. Het zijn opvangdagen van 9 tot 16 uur. Elk
kampje duurt een week en heeft weer een ander thema. Een kookkampje,
een sportkampje, een zwemkampje, een theaterkampje. Alles betaald
uiteraard - want er moet wel geld verdiend worden.
Met twee kindjes kost zo'n zomervakantie al snel duizend
euro. Want met welk beroep - behalve leraar - heb je twee maanden vrij
in de zomer?
Vandaag beginnen de scholen weer.
In de media was er aandacht voor het lerarentekort; veel
leraren - ook zij-instromers uit andere beroepen - stoppen nadat ze een
paar jaar in het onderwijs gewerkt hebben. Aan de hoeveelheid vakantie
zal het niet liggen, want naast de negen weken zomervakantie, zijn er
ook nog zes weken herfst-, kerst-, krokus- en paasvakantie.
Uiteraard moeten leraren een deel van de
schoolvakanties gebruiken voor lesvoorbereiding. Maar ik schat dat
er dan nog steeds meer vrije weken overblijven dan in andere beroepen
Wat is het dan dat voor de vele uitval zorgt? Ik vermoed
dat het gaat om het systeem. De vooropgezette regels die verhinderen
dat enthousiaste docenten zich kunnen ontplooien en hun passie voor
lesgeven volledig kunnen laten gaan. Want andere mensen dingen leren,
is gewoon leuk.
1 september 2022,
Steven Verhelst
